Het belang van tijdelijke natuur
Heel vaak vestigen beschermde dier- en plantensoorten zich spontaan in onze ontginningen. Ze zijn gebonden aan heel voedselarme en dynamische leefomstandigheden die zo eigen zijn aan onze groeves. Net daar vervult tijdelijke natuur een essentiële functie. Met andere woorden nemen we geen maatregelen om beschermde soorten uit ontginningsgebieden te weren, maar creëren we net ecologische ruimte. Tijdelijke natuur biedt dan ook een scala van voordelen*:
- Het creëren van een geschikte biotoop voor pioniers- en vroege soorten. De gunstige omstandigheden worden volledig benut, terwijl populaties verstevigen.
- Het bieden van een geschikte habitat en zo ook de overleving van verschillende soorten. Dat is zeker belangrijk voor zeldzame diersoorten, die anders geen of een onvoldoende geschikt leefgebied vinden.
- Een duurzaam behoud van de genetische variatie van een populatie. Door een sterke groei van de populatie in tijdelijke natuur, verstevigt die eerste in aantal. Of neemt de genetische diversiteit minder snel af en is de populatie minder kwetsbaar voor veranderingen.
Herbestemming
En wat nadien? Wel, de bepaalde duur van dit type natuurontwikkeling is zeer belangrijk. Zo is elke ontginning per definitie tijdelijk, en zo ook de natuur die op die plaats tot stand komt. Maar het positieve effect op de natuur is blijvend. Na elke exploitatie realiseren we bij Wienerberger telkens een herbestemming. In de meeste gevallen is dat als natuur- of landbouwgebied.
Vóór de definitieve inrichting van de nabestemming gebeurt een inventarisatie van het terrein, en waar mogelijk het verplaatsen van minder mobiele soorten. De herinrichting gebeurt sowieso buiten het broedseizoen. Zo worden broedende dieren niet gestoord.
Praktijkvoorbeelden uitgelicht
Recent kreeg Wienerberger als één van de eerste Vlaamse exploitanten een vergunning voor tijdelijke natuurontwikkeling op haar groeve in Rollegem. We werden hierin begeleid door het ecologisch adviesbureau Corridor. Op die manier bieden we ondertussen een tijdelijk habitat aan heel wat dieren. Want hun leefgebied staat vaak onder druk.